Module C - Praktische opdracht - havo/vwo - De biologische klok in de praktijk
-
Inleiding
“Ready… Set… Go…!” galmt het door de stadions tijdens sportwedstrijden, zoals de Olympische Spelen. Olympische atleten zijn stuk voor stuk de besten in hun sport, dus komt het aan op de details: wie reageert het snelst op het startschot, wiens spieren leveren nét wat extra kracht en bij wie werken het hart en de longen het beste samen?
-
Recent onderzoek heeft laten zien dat sportprestaties kunnen schommelen in de loop van de dag en dat het tijdstip waarop een atleet het beste presteert, per persoon verschilt. Lees hierover het artikel “Biologische klok tikt mee op Spelen Rio” in de Volkskrant.
Dit zou kunnen betekenen dat de atleet die het beste presteert op het tijdstip dat de wedstrijd gehouden wordt, de grootste kans heeft om te winnen. Waar zouden die verschillen gedurende de dag vandaan komen?
In deze praktische opdracht ga je zelf op onderzoek uit. Op welk tijdstip is jouw reactietijd het snelst, is je geheugen het best of ben je het sterkst? Samen met een paar klasgenoten kies je één van de onderstaande testjes uit en voert die op verschillende tijdstippen van de dag uit. Lees vooraf de instructies goed door.
Testen:
Reactiesnelheid
Als zintuigen een prikkel waarnemen, sturen ze dit door naar de hersenen. Daar worden de signalen verwerkt en doorgestuurd naar de rest van het lichaam zodat het lichaam kan reageren op de prikkel. De snelheid waarmee dit gebeurt, wordt reactiesnelheid genoemd.Visueel geheugen
Geheugen is erg belangrijk tijdens het uitvoeren van dagelijkse bezigheden. In de supermarkt moet je onthouden wat je wilde kopen en op de fiets moet je niet vergeten om bij een kruispunt de goede afslag te nemen.Numeriek geheugen
Geheugen is erg belangrijk tijdens het uitvoeren van dagelijkse bezigheden. In de supermarkt moet je onthouden wat je wilde kopen en op de fiets moet je niet vergeten om bij een kruispunt de goede afslag te nemen.Hartslag
Je hartslag is het aantal keer dat het hart samentrekt en weer ontspant in één minuut. Een normale hartslag is 60 tot 80 slagen per minuut in rust, maar kan oplopen tot meer dan 200 bij maximale inspanning. Hartslag verschilt per persoon en hangt af van bijvoorbeeld je leeftijd en je conditie. In dit practicum ga je je hartslag meten op verschillende tijdstippen van de dag.Knijpkracht
De hoeveelheid kracht die een atleet kan leveren is natuurlijk van groot belang voor zijn of haar prestaties. Als spierkracht op een bepaald tijdstip van de dag hoger is dan op een ander moment, zou dat kunnen betekenen dat een atleet op dat moment beter presteert. In dit practicum ga je onderzoeken of de spierkracht van jou en je klasgenoten verschilt gedurende de dag door knijpkracht te meten.